"დაგვიანებული პასუხი აკაკის" ვაჟა ფშაველა

“ენას გიწუნებ, ფშაველო,
მგოსანო მაღალ მთისაო,
თუმც კი გვითესავ მარგალიტს,
მკითხველიც იმას მკისაო”.
აკაკი


ბევრი ვიფიქრე ძალიან,

თუ რა პასუხი გამეცა

შენთვის, მხცოვანო პოეტო;

დღეცა ვფიქრობდი, ღამეცა.

როს დავაპირე სიტყვის თქმა,

უცებ თავზარი დამეცა,

სიტყვა, მოსული სათქმელად

ენიდან მომწყდა, გამექცა.

დავღონებულვარ ძალიან,

თითქოს სახლ-კარი დამექცა.

რადა? რა ღმერთი გამიწყრა

მარგალიტების მფლობელსა,

რომ თავის უშნო ენითა

ვერას ვაგონებ მშობელსა?!

ბულბულისათვის გალობა

დაუწუნია რომელსა?

მარგალიტების მფლობელი

ენასა ხმარობს ღონედა,

და როცა მარგალიტს სთესავს,

ან თუ ააგებს ყორედა,

მაინც ის არი, რაც არი,

ჭორები მოაშორეთა!

იქნებ მე, ჩემმა ენამა,

სამშობლო დავაღონეთა?

ფრთები შევკვეცეთ ოცნებას,

დავამხეთ, დავამონეთა?

უვარგისობის მიზეზი

ფშავლობა არის სწორედა.

მოძღვნილი არი მთის მიერ,

ჩამოტანილი ქარისა,

რატომ არ ჰგუობს, არ ვიცი,

ამ ჰანგს ბუნება ბარისა?!

აქაც ხომ ქართველები ვართ,

ყვავილი აქაც ჰყვავისა,

ხატად ჰყავ, სალოცავ ხატად,

მთიელთ სამშობლო თავისა.

და ენა მთისა სიმტკიცით

მსგავსია კლდისა სალისა;

იქნებ, აკლია, არ ვიცი,

ამ ლომს სინაზე ქალისა?

ამისთვის დასაგმობია

და წასაღები წყალისა?!

კაცი მეტყველი, მგრძნობელი,

ცხოვლად ამხელი თვალისა,

ამგვარის ამბის მოწამე,

შევდრკე, დავმუნჯდე ლამისა.

მაინც წინ მივალ, მაინცა,

არ მეშინიან შარისა,

გულს მისვენია ხატადა

ენა მთისა და ბარისა.

მე არც ერთს კილოს არ ვწუნობ,

თუა ქართველის გვარისა,

მოთაყვანე ვარ ყოვლისა

იმათ ტკბილის და მწარისა.

სხვა რამ მაშინებს, ისა ვსთქვათ,

დამხშობი მზის და მთვარისა,

სამშობლოს დამამხობელი

და გამომჯრელი კარისა...

სჯობს, რომ იმაზე ვიტიროთ,

მუდამ მთქმელი ვარ ამისა,

ნუ შეგაშინებსთ, არ გავნებსთ

მთიდან ყვირილი ხარისა.


1913 წ.

ვაჟა ქუთაისში ახალგაზრდა მწერლებთან შეხვედრაზე.

ეს გამონაკლისა, სადაც ვაჟას ძალიან კოხტად აცვია, როგორც ეს მწერლები იხსენებდნენ, თურმე ერიდებოდაო ჩამოსვლაო და ჩუმად უყიდიათ ვაჟასთვის ახალუხი და გაუგზავნიათ, რომ სტუმრად ჩასულიყო ქუთაისში...